Zaliczka a zadatek – co wybrać, żeby się opłacało?

Czasami, aby zarezerwować jakiś produkt lub nieruchomość, musimy najpierw zapłacić zaliczkę bądź zadatek. Jakie są między nimi różnice? Czy któreś rozwiązanie jest korzystniejsze? Jeśli tak, to w jakich sytuacjach? Zaliczka a zadatek – Poszukajmy odpowiedzi!

Zadatek a zaliczka – różnice

Zaliczka to kwota wniesiona przez jedną ze stron umowy, stanowiąca część przyszłego zobowiązania. W praktyce jest to częściowa zapłata za zamówiony towar lub usługę, która ma być dla nas wykonana lub nam dostarczona.

Bardzo ważny jest tutaj fakt, że w pewnych sytuacjach zaliczka podlega zwrotowi. Strona, która ma zamiar od umowy odstąpić, powinna zwrócić wszystko, co otrzymała. Może żądać nie tylko zwrotu pieniędzy, ale też naprawienia szkody, która powstała w wyniku niewykonania umowy.

Zadatek natomiast jest zabezpieczeniem umowy na wypadek jej zerwania i jednocześnie formą odszkodowania, jeśli mogłoby być ono potrzebne. W razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga może z niej zrezygnować, ale zachować pieniądze. Jeśli jednak wszystko idzie zgodnie z planem, nie ma się czym martwić, ponieważ zadatek jest wliczany w poczet zapłaty bądź zwracany. W przypadku zadatku, gdy zawiniły obie strony umowy, żadna z nich nie ponosi odpowiedzialności.

Zadatek stosuje się najczęściej podczas kupna mieszkania. Ponieważ to niezwykle ważna transakcja dla obu stron, zadatek jest naturalną formą zabezpieczenia. Sprzedający nie może wycofać się z umowy, jak ma to miejsce w przypadku zaliczki.

Przeczytaj też: W co inwestować? | Dla jakich firm opłaca się ryczałt? | Syndyk a komornik – czym się różnią?

Zwrot pieniędzy w przypadku zadatku i zaliczki

Warto przypomnieć, że zaliczka zawsze podlega zwrotowi, jeśli transakcja, na którą się umówiliśmy, nie dojdzie do skutku. Nie ma tutaj też znaczenia, po której ze stron umowy leży wina. Czy możemy liczyć na podobnie łatwy zwrot zadatku?

Jedynym powodem, dla którego nie dojdzie do zwrotu zadatku, jest niewykonanie umowy z winy klienta. Obowiązek zwrotu zadatku mamy natomiast w przypadku:

• niewykonania usługi z naszej winy (wtedy zwracamy go w podwójnej wysokości),
• rezygnacji z wykonania usługi, na które zgodziły się obie strony,
• niemożliwości zrealizowania umowy z przyczyn od nas niezależnych, takich jak pandemia lub kataklizm,
• rezerwacji usługi na odległość i rezerwacji w ciągu 14 dni od wpłaty zadatku (nie dotyczy to jednak wszystkich branż i usług).

Jeśli jednak umowa zostanie zrealizowana, zadatek jest zaliczany na poczet świadczenia strony, która go dała

Zaliczka a zadatek – co wybrać?

Wiemy już nieco więcej o różnicach między zadatkiem a zaliczką, ale nadal możemy mieć wątpliwości, którą z tych opcji wybrać przy zawieraniu umowy. Wybór wydaje się prostszy, jeśli przedmiotem umowy jest nieruchomość. Wtedy zarówno kupujący, jak i sprzedający zwykle decydują się na zadatek, który będzie ich zabezpieczał przed wycofaniem się. Jednak nawet w tym wypadku dla kupującego wybór zadatku może być ryzykowny, zwłaszcza jeśli okaże się, że nie otrzyma on kredytu. W takiej sytuacji cała suma pieniędzy przepada, zmniejsza się jego wkład własny i zdolność kredytowa.

Również zaliczka ma swoje wady, ponieważ nie jest żadną gwarancją dla sprzedających, którzy w momencie jej wpłaty nie mogą już oferować danego towaru lub nieruchomości. Jeśli po zawarciu umowy i wpłaceniu zaliczki, kupujący się wycofa, sprzedawca ponosi oczywiste straty.

Zaliczki najczęściej stosuje się, gdy:

• wartość transakcji jest nieduża,
• sprzedający się nie spieszy i bierze pod uwagę rozwiązanie umowy bez żadnego zysku,

Zaletą zaliczki jest jednak to, że w przypadku niewykonania umowy, sprzedający nie będzie żądać sumy dwukrotnie wyższej niż otrzymany zadatek. 

Te różnice warto wziąć pod uwagę także podczas podpisywania umowy przedwstępnej. Dobrze jest to robić bez pośpiechu i emocji, ale raczej na chłodno przeanalizować wszystkie wady i zalety danego rozwiązania.

Jak najlepiej zapłacić zaliczkę i zadatek?

Skąd wziąć pieniądze na wpłatę zaliczki lub zadatku? W tej sytuacji największe znaczenie będzie miała kwota, jakiej potrzebujemy. Jeśli potrzebujemy niewielkiej sumy, to możemy wykorzystać debet na naszym koncie lub limit odnawialny. Czasami na poczet świadczenia można też przeznaczyć pieniądze znajdujące się na naszej karcie kredytowej. Jeżeli jednak w grę wchodzą znacznie większe kwoty, które leżą poza naszym zasięgiem, warto pomyśleć o pożyczce gotówkowej.